Başî yan Xirabî?
Başî yan Xirabî?
Dema weşanê: Adar 7, 2019, 12:58 Dîtin: 759

Başî yan Xirabî? Mirov herdem meyla başiyê dikin, yan xirabiyê?

Gelek caran wiha difikirim ku meyla mirovan herdem li ser başiyê ye, herdem dixwazin ku baş tevbigerin û xirabiyê nekin. Kesên ku xirabiyê dikin jî, ji nezaniya xwe wiha dikin û cewhera başiyê a dilînî, di dilê me teva de heye. Lêbelê dema ez çav bi hinek kirin û pêhatiyên xirab dikevim, mehdê min diçe û ew baweriya min a qencîxwaziya mirovan, ji holê radibe. Beriya demekê ez li çend gotinên Thomas Hobbesî rast hatim, ku têkiliya wan bi vê mijara me re heye û loma jî, min wan wergerande kurmancî. Di vê xalê de, ne bi dilê min be jî, ez heq didime Hobbes û dibêjim xwezî, ne wuha bûya. Lêbelê bi xweziyan jî, doz naçe serî. Ji kerema xwe re, ka bixwînin bê çi gotiye Hobbes? 1- ‘Mirov, gurên hev in / homo homini lupus’: Mirov di destpêkê de bi awayekî xwezayî û di pergaleke anarşîk (hoveber) de dijîyan. Xwediyê azadiyeke bêpayan bûn, li pey keysa xwe digeriyan û lewma jî, dema keysa xwe xweş dikirin, mîna guran erîşî hev dikirin. 2- Bellum omnium contra omnes / ‘herkes meyla şerê hev dike’, yan jî ‘li hemberî hev şerê mirovan’

Ali Gurdilî

felsefevan@hotmail.com

19.04.2018